Blerja e shtëpisë po vështirësohet: rriten refuzimet e kredive pas kufijve të rinj të BSH
Banka e Shqipërisë raporton më pak kredi për banesa dhe kushte më të shtrënguara pas hyrjes në fuqi të kufijve të rinj më 1 korrik 2025.
Refuzime më të shumta dhe standarde më të shtrënguara
Vrojtimi i Bankës së Shqipërisë tregon se në tremujorin e tretë bankat aprovuan më pak hua, sidomos për blerje banese. Pas vendimit të hyrë në fuqi më 1 korrik, institucionet raportuan rritje refuzimesh dhe shtrëngim kushtesh, teksa kufijtë e rinj për huatë e pasurive të paluajtshme u identifikuan si faktor kryesor “në kahun shtrëngues” të standardeve të kreditimit.
Kufijtë e rinj: LTV dhe kësti mujor
Për kreditë në lekë, financimi për banesën e parë mund të shkojë deri në 85% të vlerës së pronës, ndërsa për shtëpinë e dytë e në vijim deri në 80%. Kësti mujor nuk duhet të kalojë 40% të të ardhurave për banesën e parë dhe 35% për të dytën. Për kreditë në valutë, tavanet janë më të ulëta: 75% për banesën e parë dhe 70% për të dytën, ndërsa kufijtë për këstin janë përkatësisht 35% dhe 30% të të ardhurave.
Pse po shtrëngohen kushtet
Sipas BSH, masa synon të kufizojë ekspozimin e bankave në tregun e pasurive të paluajtshme dhe të zbusë rritjen e çmimeve të pronave, e cila është nxitur edhe nga kreditimi. Për pjesën e mbetur të vitit, bankat presin standarde edhe më të shtrënguara për individët që kërkojnë kredi banese, ku veç kufizimeve rregullatore ndikojnë mungesa e kolateralit, aftësia paguese e kredimarrësve dhe ecuria aktuale/pritur e tregut të banesave.